Tương tự như với Windows, Linux cũng có cách để tạo và chạy các lệnh theo một chu kỳ xác định.
Ở Windows nó gọi là Task Schedule, còn với Linux là Cron.
Cronjob là các lệnh thực thi hành động đặt trước vào thời điểm nhất định. Crontab là nơi lưu trữ các cronjob
Cron là một tiện ích giúp lập lịch chạy những dòng lệnh bên phía server để thực thi một hoặc nhiều công việc nào đó theo thời gian được lập sẵn. Một số người gọi những công việc đó là Cron job hoặc Cron task.
Cron là một chương trình deamon, tức là nó được chạy ngầm mãi mãi một khi nó được khởi động lên. Như các deamon khác thì bạn cần khởi động lại nó nếu như có thay đổi thiết lập gì đó. Chương trình này nhìn vào file thiết lập có tên là crontab để thực thi những task được mô tả ở bên trong.
Bình thường thì những người quản trị server sẽ rất hay dùng đến tiện ích này, nhưng những web developer thì sao? Họ đôi khi cũng cần đến những chức năng kiểu lập lịch này. Ví dụ :
- Bạn hoàn toàn có thể cài đặt để cron job thực thi việc quét xem những user trial nào đã bị expired và delete hoặc set inactive tài khoản của họ.
- Gửi đi những email tới user sử dụng hệ thống hàng ngày hay hàng tuần …
- Xoá bỏ những file cache hàng tháng khi nó quá lớn
- Kiểm tra hàng ngày xem những link nào của website bị hỏng hay không để nhanh chóng khắc phục
- Backup cơ sở dữ liệu
Cron làm việc thế nào?
Một cron schedule đơn giản là một text file. Mỗi người dùng có một cron schedule riêng, file này thường nằm ở /var/spool/cron. Crontab files không cho phép bạn tạo hoặc chỉnh sửa trực tiếp với bất kỳ trình text editor nào, trừ phi bạn dùng lệnh crontab.
Một số lệnh thường dùng:
- crontab -e: tạo hoặc chỉnh sửa file crontab - crontab -l: hiển thị file crontab - crontab -r: xóa file crontab
Hầu hết tất cả VPS/Server đều được cài đặt sẵn crontab, tuy nhiên vẫn có trường hợp VPS không có. Nếu bạn sử dụng lệnh crontab -l mà thấy output trả lại -bash: crontab: command not found thì cần tự cài crontab thủ công.
Cài đặt crontab
hầu hết các OS sau khi cài đặt thì crontab được cài đặt sẵn, tuy nhiên nếu OS chưa cài đặt cron thì bạn có thể dùng lệnh dưới để cài đặt
Sử dụng lệnh:
- yum install cronie
Start crontab và tự động chạy mỗi khi reboot:
- service crond start - chkconfig crond on
Cấu trúc của crontab
Một crontab file có 5 trường xác định thời gian, cuối cùng là lệnh sẽ được chạy định kỳ, cấu trúc như sau:
* * * * * command to be executed
- - - - -
| | | | |
| | | | +----- day of week (0 - 6) (Sunday=0)
| | | +------- month (1 - 12)
| | +--------- day of month (1 - 31)
| +----------- hour (0 - 23)
+------------- min (0 - 59)
Nếu một cột được gán ký tự *, nó có nghĩa là tác vụ sau đó sẽ được chạy ở mọi giá trị cho cột đó.
| Field | Giải thích | Giá trị cho phép |
|-------|------------------|---------------------------|
| MIN | phút | 0 to 59 |
| HOUR | Giờ | 0 to 23 |
| DOM | Ngày trong tháng | 1-31 |
| MON | Tháng | 1-12 |
| DOW | Ngày trong tuần | 0-6 |
| CMD | Lệnh | Các lệnh có thể thực hiện |
Nếu một cột được gán ký tự *, nó có nghĩa là tác vụ sau đó sẽ được chạy ở mọi giá trị cho cột đó.
Ví dụ:
– Chạy script 30 phút 1 lần:
0,30 * * * * command
– Chạy script 15 phút 1 lần:
0,15,30,45 * * * * command
– Chạy script vào 3 giờ sáng mỗi ngày:
0 3 * * * command
Ví dụ cụ thể
Giả sử mình viết một đoạn script sao lưu toàn bộ thư mục /home/domain.com/public_html/ và chuyển file nén .zip vào thư mục /root/ như sau:
#!/bin/bash zip -r /root/backup_domain.com_$(date +"%Y-%m-%d").zip /home/domain.com/public_html/ -q
Script này lưu lại ở đường dẫn /etc/backup.sh (gán quyền execute – chmod +x nếu là bash script).
Sau đó mình cho script này chạy định kỳ vào 15h thứ Hai và thứ Năm hàng tuần bằng cách tạo một file crontab như sau:
crontab -e
Nhấn o (chữ o) để thêm dòng mới với nội dung:
0 15 * * 1,4 sh /etc/backup.sh
Để lưu lại và thoát bạn nhấn ESC, rồi gõ vào :wq nhấn Enter.
Cuối cùng, nhớ khởi động lại cron daemon:
/etc/init.d/crond restart
Nếu muốn dùng Editor nano sửa cho dễ thì bạn dùng lệnh sau: EDITOR=nano crontab -e
Ví dụ khác
– Để crontab chạy mỗi phút một lần:
* * * * * sh /etc/backup.sh
– Để crontab chạy 24h một lần (vào nửa đêm):
0 0 * * * sh /etc/backup.sh
– Để crontab chạy file PHP 24h một lần:
0 0 * * * /usr/bin/php /var/www/html/reset.php
Disable email
Mặc định cron gửi email cho người thực thi cron job, nếu bạn muốn tắt chức năng gửi email này đi thì hãy thêm đoạn sau vào cuối dòng
>/dev/null 2>&1
Ví dụ:
0 15 * * 1,4 sh /etc/backup.sh >/dev/null 2>&1